Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), ÇKS kaydı olan ancak Bağ-Kur tescili yapılmamış çiftçilerin sigortalılık işlemlerini artık başvuru olmaksızın otomatik olarak başlatacak. Uygulama 15 Temmuz 2025 tarihinde resmen yürürlüğe giriyor. Ancak uzmanlara göre, bu otomatik tescil çiftçilere hem yüksek prim borcu hem de sosyal yardım kaybı gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.
Aylık Prim Borcu 9 Bin TL'yi Aşabilir
SGK uzmanı ve köşe yazarı İsa Karakaş’ın aktardığı bilgilere göre, yeni sistem kapsamında Bağ-Kur’a otomatik kaydedilen bir çiftçi, aylık 9 bin TL’yi aşan prim borçlarıyla karşı karşıya kalabilir. Bu da özellikle dar gelirli çiftçiler için ciddi bir ekonomik yük anlamına geliyor.
Sosyal Yardımlar Tehlikeye Girebilir
Daha da dikkat çeken bir diğer husus ise, bu sigortalılık nedeniyle bazı sosyal yardımların kesilme ihtimali.
-
65 yaş aylığı,
-
engelli maaşı,
-
dul ve yetim aylıkları gibi devlet destekleri, otomatik Bağ-Kur kaydıyla birlikte kesilebilir veya azaltılabilir.
SGK tarafından aktif sigortalı sayılan kişiler, bu tür yardımlardan yararlanma kriterlerini kaybedebiliyor.
65 Yaş Üstü Çiftçilere Muafiyet Hakkı
Düzenlemenin mağduriyet oluşturmaması için SGK, 65 yaşını doldurmuş çiftçilere zorunlu sigortalılıktan muaf olma hakkı tanıyor.
Bu kişiler SGK’ye başvurarak sigortalılığın durdurulmasını talep edebiliyor. Ancak daha önce SGK tarafından karşılanan sağlık giderlerinin geri ödenmesi koşuluyla bu muafiyet hakkı sağlanıyor.
65 yaş altındaki bireyler için ise şu an muafiyet hakkı bulunmuyor.
Esnaflar da Düzenleme Kapsamında
Karakaş, düzenlemeden sadece çiftçilerin değil, gelir vergisinden muaf ama esnaf siciline kayıtlı olan kişilerin de etkilenebileceğine dikkat çekti. Bu kişilerin de SGK’ye gerekli belgeleri sunarak prim ödeme yükümlülüğünden muaf tutulmaları mümkün.
Başvuru için Gerekli Belgeler
-
Çiftçiler için: Ziraat Odası veya Tarım İl/İlçe Müdürlüklerinden alınacak resmi belge
-
Esnaflar için: Esnaf ve Sanatkârlar Odası’ndan alınacak “Sigortalılık Muafiyet Belgesi”
Bu belgelerin SGK’ye teslim edilmesinin ardından yapılan inceleme sonucunda, şartlar uygun bulunursa sigortalılık durumu iptal edilerek prim yükünden muafiyet sağlanabiliyor.
Binlerce Kişi Etkilenecek, Son Başvuru Tarihini Kaçırmayın
Yeni uygulamanın Türkiye genelinde binlerce çiftçiyi ve küçük esnafı doğrudan etkilemesi bekleniyor.
SGK uzmanı Karakaş, özellikle 65 yaş üstü çiftçiler ile gelir durumu düşük üretici ve esnafların, mağduriyet yaşamamak için SGK’ye zamanında muafiyet başvurusu yapmalarının büyük önem taşıdığını vurguluyor.
