Rayiç bedellerin piyasa değerlerine uyarlanması planlanıyor ve uzmanlara göre bu değişiklik sonrası konut fiyatlarında 10 ila 15 kat artış yaşanabilir.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile belediyelerin ortak yürüttüğü çalışma kapsamında, 2026 yılı itibarıyla rayiç bedellerde kapsamlı bir güncelleme yapılması hedefleniyor. Böylece hem vergi kayıplarının önüne geçilmesi hem de kredi teminat değerlerinin artması amaçlanıyor. Ancak sektör temsilcileri, artacak vergi ve tapu harcı maliyetlerinin konut satışlarını olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarıyor.
25 Milyar Dolarlık Vergi Kaybı
Prof. Dr. Emre Alkin’in hazırladığı “Gayrimenkul Değerlemesi Sorunsalı: Vergi Kaybı ve Eksik Sigorta” raporuna göre Türkiye’de yılda 1,5 milyon konut el değiştiriyor. Mevcut rayiç bedeller ile gerçek satış fiyatları arasındaki fark yüzünden yılda yaklaşık 6 milyar dolar vergi kaybı yaşanıyor.
Ülke genelindeki 38 milyon konut baz alındığında kayıp 8 milyar dolara, imarlı araziler de eklendiğinde ise 25 milyar dolara kadar çıkıyor. Düşük rayiç bedellerin sadece vergi kaybına değil, sigorta ödemelerinin yetersiz kalmasına, kentsel dönüşümün yavaşlamasına ve konut erişilebilirliğinin olumsuz etkilenmesine neden olduğu vurgulanıyor.
Tapu Kayıtlarında Gerçek Değer Dönemi
Yeni düzenleme ile tapu kayıtlarındaki değerler piyasa gerçeklerine yaklaşacak. Bu sayede:
-
Satış fiyatlarını destekleyen resmi belge niteliği artacak,
-
Alıcı-satıcı arasındaki fiyat tartışmaları azalacak,
-
Kayıt dışı düşük beyanlar sona erecek.
Kredi Limitleri Artabilir
Rayiç bedellerin yükselmesi, bankalar açısından kredi teminat değerlerini artırarak kredi limitlerinin genişlemesine olanak sağlayacak. Böylece daha önce krediye uygun bulunmayan taşınmazlar da finansman kapsamına girebilecek.
Belediyeler Kazançlı, Sektör Temkinli
Rayiç bedel artışıyla emlak vergileri yükselecek ve belediyelerin gelirleri artacak. Bu kaynakların altyapı, sosyal tesis ve yol gibi yatırımlara aktarılması bekleniyor. Ancak sektör temsilcileri, artan vergi yükünün konut satışlarını yavaşlatabileceği görüşünde.
