ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), "öpücük böceği" olarak bilinen bir haşerenin bulaştırdığı, potansiyel olarak ölümcül Chagas hastalığının, artık Amerika Birleşik Devletleri'nde kalıcı olarak yerleşiyor (endemik hale geliyor) olabileceği konusunda ciddi bir uyarıda bulundu.
Yeni yayımlanan bir rapora göre, Teksas başta olmak üzere 8 eyalette yerel bulaşma vakalarının görülmesi, hastalığın ülkedeki yayılımına dair endişeleri artırıyor.
Daha önce büyük ölçüde Latin Amerika'ya özgü olduğu düşünülen Chagas hastalığı, ABD'de yüz binlerce kişiyi farkında olmadan etkiliyor olabilir. CDC'nin "Yeni Bulaşıcı Hastalıklar" dergisinde yayımlanan rapor, "öpücük böceği"nin 32 eyalette tespit edildiğini ve yerel bulaşma kanıtlarının, ABD'nin artık "endemik olmayan ülke" statüsünü sorgulattığını vurguluyor.
"Öpücük Böceği" ve Chagas hastalığı nedir?
Chagas hastalığına, Trypanosoma cruzi adlı bir parazit neden olur. Bu parazitin ana taşıyıcısı ise genellikle insanları yüzlerinden, özellikle de dudak ve göz çevresinden ısırdığı için "öpücük böceği" olarak adlandırılan triatomin böceğidir.
Bulaşma yolu: Hastalık, böceğin doğrudan ısırığıyla bulaşmaz. Böcek, insanı ısırdıktan sonra yakınına parazit içeren dışkısını bırakır. Kurban, farkında olmadan kaşınarak veya eliyle dokunarak bu dışkıyı ısırık yarasına, gözüne veya ağzına bulaştırır. Parazit vücuda bu şekilde girer.
Öte yandan hastalık, grip gibi insandan insana veya gündelik temasla bulaşmaz.
Hastalığın belirtileri nasıldır?
CDC, tedavi edilmediği takdirde Chagas hastalığının hayati tehlike oluşturabileceğini belirtiyor. Hastalığın iki ana evresi vardır:
Akut evre: Enfeksiyondan kısa bir süre sonra ortaya çıkar ve genellikle belirtisiz veya hafif geçer. Ateş, yorgunluk, vücut ağrıları ve döküntü görülebilir. En tipik belirtisi, parazitin göze bulaşmasıyla oluşan ve "Romaña belirtisi" olarak bilinen tek taraflı göz kapağı şişmesidir.
Kronik evre: Yıllar, hatta on yıllar sonra ortaya çıkar. Enfekte kişilerin yaklaşık üçte birinde, kalpte büyüme ve ritim bozuklukları gibi ciddi kalp sorunları veya yemek borusu ve kolonda genişlemeye yol açan ciddi sindirim sistemi sorunları gelişebilir.
Önleme yöntemleri nelerdir?
Şu anda Chagas hastalığını önleyen bir aşı bulunmamaktadır. Bu nedenle, özellikle hastalığın yaygın olduğu bölgelerde böcekten korunmak büyük önem taşır:
Pencerelerde sineklik kullanın ve evdeki çatlakları kapatın.
Odun, kaya veya çöp yığınlarını evden uzak tutun.
Dışarıda uyumaktan veya kerpiç, sazdan yapılmış evlerde kalmaktan kaçının.
Böcek ilacı ve sprey kullanın.
Kirlenmiş olabileceği için çiğ veya pişmemiş yiyecekleri tüketmekten kaçının.
